"Гамшгаас хамгаалах команд штабын сургууль”-ийг зохион байгуулах ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүн баруун хязгаар нутаг Завхан аймгийг зорилоо. 

 Сургуулийн бэлтгэл ажлыг жигд хангуулах, аймгийн Онцгой комисс, гамшгаас хамгаалах алба, мэргэжлийн ангийн бие бүрэлдэхүүнд сургуулийн талаар ойлголт, мэдлэг олгох,  дадлага сургууль зохион байгуулах, жагсаалын бэлтгэлийг төв талбайд хийлгэх, Онцгой байдлын газрынхаа алба хаагчидтай хамтран сургуулийн хүрээнд зохион байгуулагдах арга хэмжээний бэлтгэл ажлыг хангуулах гээд ажлын хэсгийнхний хувьд ч, Онцгой байдлын газрын алба хаагчид ч эхний хоёр өдөр тун чиг  завгүй өнгөрөөлөө.

Коронавируст цар тахал Монгол Улсад бүртгэгдлээ гэх мэдээлэлтэй гуравдахь өдрийг эхлүүлж, сургалт дадлага, сургууль, цэцэрлэг гээд олныг хамарсан бүхий л үйл ажиллагаа  цуцлагдаж, ажлын хэсгийнхэн Улаанбаатар хотруу буцахаар болсон ч Онцгой байдлын газрынхаа алба хаагчдын бүтээн байгуулалт, ажиллах орчин нөхцөл болоод ахуй амьдралаа дээшлүүлэх чиглэлд сэтгэл нэгдэн хийсэн бүхий л ажилтай танилцах завшаан тохиосон юм.

Завхан аймгийн Онцгой байдлын газар нь бүтэц, нэгжийн хувьд өргөжин тэлж өдгөө Тосонцэнгэл суман дахь Онцгой байдлын хэлтэс, Гал түймэр унтраах, аврах 39 дүгээр анги,  Улиастай сум дахь Гал түймэр унтраах, аврах 43 дугаар анги, Тэс сум дахь Гал түймэр унтраах, аврах 57 дугаар анги,  Эрэн хайх аврах бүлэг, Улсын нөөцийн салбарын таван цэг, салбартайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна.

            Байгууллагын үүдээр оронгуут л "Амрыг эрье” гэж ярсхийтэл ёслон мэндлэх аврагчдын инээмсэглэл дотно. Иргэд, олон нийтэд зориулсан Мэдээллийн самбар бүхий хэсгийг үүдэндээ тохижуулж байршуулжээ.

            Дуудлаганаас дуудлага, ажлаас ажилд үүрэг гүйцэтгэж байгаа ээлжийн бүрэлдэхүүн түр амсхийж, амралтын өрөөндөө шатар тоглоцгоож сууна. Он гарсаар тэд аюулт үзэгдэл, техникийн холбогдолтой 72, орон нутгийн хэмжээнд  гарсан 39 удаагийн ахуйн болон гурван удаагийн ой, хээрийн түймрийн дуудлагаар үүрэг гүйцэтгэн аж ахуйн нэгж, ард иргэдийн 358.3 сая төгрөгийн эд хөрөнгийг авран хамгаалснаа хуучиллаа. Албандаа зүтгээд хорь гаруй жил болж байгаа ахмад аврагчаас эхлээд томилогдоод жил ч болоогүй шинэхэн "цэргүүд”-ийн хийсэн бүтээсэн ажил нөр их аж.

 Шуурхай удирдлага зарлан мэдээллийн төвийн өрөөг байгууллагын дотоод нөөц бололцоогоо ашиглан тохижуулж, "Онцгой байдлын цаг” нэвтрүүлэгтэй болохоор  зорилт тавин мэдээ, мэдээллийн булантай болсон байна. Алба хаагчдынхаа ажиллах орчинг бүхий л боломжоор ханган, өрөө тасалгаагаа тохижуулж, амжилт, бүтээл, албаны онцлогоо харуулсан буланг давхар бүрт байршуулан өнгө үзэмжийг нэмэгдүүлсэн нь ажилсаг хамт олон болохыг тодорхойлно.

 Онцгой байдлын газрыг аймгийн ИТХ-ын тэргүүлэгчдийн 2019 оны 04 дүгээр сарын 19-ний өдрийн 18 тоот тогтоолоор дэслэгч генерал Г.Дамдинсүрэнгийн нэрэмжит болгосонтой холбогдуулан генералын  гэрэлт хөшөөг босгож, ангийнхаа гадна өнгө үзэмжид чимэг нэмсэн байлаа.

 Чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрүүлэх, спортын олон төрлөөр тамирчин аврагчдыг бэлтгэх зорилтын хүрээнд 10 автомашины гражийг байгууллагын дотоод нөөц боломжоо ашиглан алба хаагчид өөрсдийн хүчээр засвар тохижилтын ажлыг өрнүүлэн, спорт заалтай болжээ. Гал унтраах техникийн олон төрөлт спорт, гар болон сагсан бөмбөг, үндэсний бөх, шагайн харваа гээд бүхий л спортоор хичээллэх боломжтойгоос гадна фитнессийн тусгай өрөөг бэлтгэн, шаардлагатай техникээр тоноглосон гээд цогц спортын цогцолборыг бий болгожээ.

Улсын нөөцийн салбар нь зургаан цэгт 22 ажилтны орон тоотойгоор үйл ажиллагаагаа явуулдаг. Үүднээсээ эхлээд засвар үйлчилгээний ажлыг шинээр хийж, албаны бэлтгэл бэлэн байдлаа хангажээ. Шавлигхан яриатай шаргуу гэмээр ажилсаг залуу дэслэгч З.Батбаяр салбарыг удирдан ажилладаг. Томилогдоод удаагүй ч багагүй ажлыг амжуулснаа дуулгав. Харуулаар ажилладаг ажилтныхаа нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэж, хоёр айлын орон сууцанд урсгал засвар хийн гадна талыг шилэн хөвөнгөөр дулаалан төмөрлөж, дотор талын засвар хийн вакум цонх суулган шинэхэн тохилог байртай болгоод төвхнүүлчихсэн. Харуулынхаа цэг бүрийн хаалгыг албаныхаа онцлогт тохируулан шинэчилж, камержуулалт, гэрэлтүүлгийн асуудлыг цогцоор нь шийдвэрлэжээ. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилгаар БНХАУ-д коронавируст халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэхээр 30 мянган толгой мал хандивлах болсонтой холбогдуулан тус аймгийн  малчдын санаачлагаар 18  сумаас 1428 толгой бог малыг  Завханмандал, Шилүүстэй, Түдэвтэй, Тосонцэнгэл, Улиастай сум дахь Улсын нөөцийн өвс, тэжээлийн цэгүүдийг түшиглэн бүсчилэн цуглуулж, мал мах бэлтгэх байгууллагуудад хүлээлгэн өгөх ажлыг гүйцэтгэсэн байна.

 Алба хаагчдын нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэхэд дорвитой, аймаг, орон нутагтаа анхдагч ажлуудыг санаачлан өрнүүлдэг удирдагч гэж Ө.Болд хурандааг алба хаагчид нь тодотгож, даргаасаа үлгэр дууриалал, бусдын төлөөх чин сэтгэл, ажилдаа идэвх зүтгэлтэй хандах итгэлийг олж авдаг гэдгээ ч энэ үеэр хуваалцсан юм.

   Үүний нэг жишээ нь хүүхдийн цэцэрлэг. Хуучин Онцгой байдлын газраа цэцэрлэг болгон тохижуулж, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн тусгай анги болон 34 хүүхдийн ахлах бүлгийг ажиллуулж байна. Нэг давуу тал нь 24 цагаар эсвэл гэнэтийн шуурхай ажлаар  хөдөө орон нутаг руу болоод албан томилолтоор явахаар болсон, хүүхэд харах хүнгүй үед тус цэцэрлэгт хүүхдээ үлдээгээд явах боломжтой. Энэ боломж бүх шатны байгууллагын ажилтан, алба хаагчдад нээлттэй үйлчилдэг. Дулаахан, тохилог, гал тогоо, ариун цэврийн өрөө гээд  хүүхдийн эрүүл, аюулгүй байдлыг хангасан өвөрмөц шийдэлтэй. Ажилчдыг нь алба хаагчдынхаа гэр бүлээс бүрдүүлж, ажлын байраар хангажээ.

  2016 онд 24 айлын орон сууцыг ашиглалтад оруулж, алба хаагчдаа 2-3 өрөөний сонголттойгоор байртай болгосон бол газрынхаа хоёр давхарт байрлах найман айлын орон сууцандаа ахлагч бүрэлдэхүүнээсээ хамруулан, ая тухтай амьдрах нөхцөл боломжоор хангасан нь алба хаагчид үүргээ гүйцэтгэхэд гэртээ санаа зовох зүйлгүй сэтгэл амар байдгийг онцолсон юм.

Аймгийн хэмжээнд 29 ерөнхий боловсролын сургууль үйл ажиллагаа явуулдаг. Сургууль бүрт энэ онд "Гамшгаас хамгаалах танхим” байгуулах ажлыг өрнүүлж, идэвхи, зүтгэл, санаачлагатай оролцсон гурван сургуулийг шалгаруулан "Дэлхийн Зөн” ОУБ-ын орон нутгийн хөгжлийн хөтөлбөрөөс танхим тохижуулах  сая төгрөгийн урамшууллыг олгосон байна. Уралдаант ажлыг ерөнхий боловсролын дөрөвдүгээр сургууль хошуучилжээ. Тус сургуулийн хувьд "Өсвөрийн аврагч” бүлгийг 2013 онд байгуулсан. Өсвөрийн аврагчид 2018 онд Ховд аймагт зохион байгуулагдсан бүсийн аварга шалгаруулах тэмцээнд хоёрдугаар байрт, 2019 онд Говь-Алтай аймагт болсон бүсийн аварга шалгаруулах тэмцээнд тэргүүлэн тус онд анх удаагаа зохион байгуулагдсан улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд шагналт дөрөвдүгээр байрт шалгарсан амжилтыг үзүүлжээ. Эрсдэлгүй, аюулгүй орчинд хүүхдүүдийг сургах, гамшиг, ослоос урьдчилан сэргийлэх, анхан шатны тусламж үзүүлэх чадварыг эзэмшүүлэх хүрээнд сургалтын танхимаа байгуулсан байна. Энэ жишгээр аймгийн хэмжээний бүх сургуулиуд ийм танхимтай болсон нь улсын хэмжээнд анхдагч болж байгаагаараа онцлог юм. Ирэх он гэхэд төрийн болон хувийн хэвшлийн 41 цэцэрлэгт сургалтын танхим байгуулах ажлыг эхлүүлжээ. Ингэхдээ аймгийн Засаг даргатай байгуулдаг цэцэрлэгийн эрхлэгч нарын гэрээнд уг ажлыг тусгуулсан гэнэ. Ирээдүйн залгамж халаа, энх цагийн баатрууд аа гэж дуудуулах аврагчид, хурандаа, генералууд эндээс төрөх нь дамжиггүй биз ээ.

 Онцгой байдлын байгууллагаас 2020 онд дэвшүүлсэн "Гамшгаас хамгаалах үйл ажиллагаанд дэвшилтэт технологи, стандарт инновацийг нэвтрүүлэх зорилтын хүрээнд хэд хэдэн шинэ санааг шингээсэн бүтээлийг "урлаж” хэрэглээнд нэвтрүүлсэн байна.  

  Энэ бол Улиастай сум дахь Гал түймэр унтраах, аврах 43 дугаар ангийн алба хаагчдын хийсэн ариутгагч төхөөрөмж. Тус төхөөрөмж нь  5 минутад 20 автомашин ариутгах хүчин чадалтай. Мөн автомашины хоёр хажуу тал, дээд, доод, араас нь мананцар үүсгэгч хошуугаар шүршин ариутгах зориулттайгаар бүтээжээ.

 Харин Тосонцэнгэл сум дахь Гал түймэр унтраах, аврах 39 дүгээр ангийн салааны захирагч дэслэгч Г.Амартүвшин захирагчтай IV салааны хамт олон хөдөлмөр хамгааллын хувцас хатаах зориулалт бүхий хатаагуурыг хийж, үйл ажиллагаандаа ашиглаж байна. Тус хатаагуур нь дөрвөн ширхэг өлгүүр, хоёр ширхэг сэнстэй халуун дамжуулах хоолойноос бүрддэг. Хоёр сэнстэй дөрвөн ширхэг хоолойгоор халуунаар үлээж 30-40 минутанд дөрвөн гал сөнөөгчийн хувцсыг хатаах хүчин чадалтай.

Алба хаагчид маань хүлээсэн үүргээ нэр төртэй биелүүлэхийн зэрэгцээ ажиллах орчин нөхцлөө өдрөөс өдөрт сайжруулан, албаныхаа хэмжээнд бүтээн байгуулалтын болон бүтээлч ажлуудыг санаачлан өрнүүлсээр л…

 Сүүлийн гурван жил буюу 2017, 2018, 2019 онуудад дараалан аймгийнхаа шилдэг агентлагаар шалгарсан амжилтыг хамт олноороо үзүүлжээ.

  Ярихад, танилцуулахад амархан мэт боловч энэ их ажлыг хийж бүтээхэд хүн бүрийн хичээл зүтгэл, хамт олны уур амьсгал, хамтач сэтгэлгээ түүнийг нь дэмжсэн тулгуур хүч  гээд олон зүйлээс цогцлон бүрддэг болох нь харагдана.

  Хийсэн бүтээсэн, авран хамгаалсан, алдар нэрээ нутаг орондоо цуурайтуулсан Онцгой байдлын газрын хамт олныхоо итгэл сэтгэлд ирмүүн их амжилтыг хүсэн ерөөе.