Замын-Үүд сум дахь Эдийн засгийн чөлөөт бүсийг өнөөдөр нээж байнгын ажиллагаанд орууллаа.
Тус чөлөөт бүсийг байгуулах шийдвэр УИХ-аас 2004 онд гарсан ч дорвитой бүтээн байгуулах ажил өрнөөгүй юм. Тиймээс сүүлийн 17 жил ярьж байгаа энэхүү чөлөөт бүсийн "чөдрийг” тайлж үйл ажиллагааг нь эрчимжүүлэн хөгжүүлэхээр зорьж буйг Шадар сайд С.Амарсайхан нээлтийн ёслолын үеэр онцлон тэмдэглэв.
Тэрбээр, "Монгол Улсын хөгжлийн бодлого, төлөвлөлтөд чөлөөт бүсийн эзлэх байр суурь, хэрэгцээ шаардлага их. "Замын-Үүд” чөлөөт бүс нь Ази-Европыг холбосон хуурай замын гол зангилаа, олон улсын тээвэр ложистикийн төв болох бүрэн боломжтой учраас нийгэм, эдийн засгийн хувьд өргөн хүрээнд харж, ирээдүйн үр өгөөжийг тооцон, алсын хараатай бодлого, төлөвлөлтийн дагуу үйл ажиллагааг нь явуулах учиртай. Өнгөрсөн 17 жилийн хугацаанд бид олон боломжуудыг алдсан. Алдагдсан боломжуудын өртгийг тооцдог бол хэдэн оронтой тоогоор хэмжигдэх байсныг хэлэхэд бэрх. "Замын-Үүд” чөлөөт бүсийн үйл ажиллагааг эхлүүлж, жигдрүүлчихсэн байсан бол өнөөдөр бид 50 вагон, 100 машины асуудал яриад сууж байхгүй, хилийн боомт дээр ачаа бараа саатахгүй байлаа. Иймд одоо төр, засгийн зүгээс чөлөөт бүсийг зах зээлийн голдрилоор хөгжүүлэх хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэхэд анхаарч, гадаад дотоодын хөрөнгө оруулагчдад ээлтэй орчин бий болгохын төлөө ажиллана” хэмээв.
Чөлөөт бүс хэрхэн байгуулах төрийн бодлого тодорхой гараагүй байхад дэд бүтцээ барьж эхэлсэн нь ажил саатах гол шалтгаан болсон тул төрөөс баримтлах бодлогыг баталж, хууль, эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох үүднээс Чөлөөт бүсийн тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт, оруулах хуулийн төсөл боловсруулсныг тодотгов. Тус хуулийн төслийг энэ намрын УИХ-ын чуулганы хугацаанд батлахаар төлөвлөж байгааг тэмдэглэлээ. Мөн энэхүү чөлөөт бүс нь зөвхөн Монгол, Хятад төдийгүй евроазийг холбох тээвэр, ложистикийн гүүр болно гэдэгт итгэлтэй байгаагаа дурдав.
БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Цай Вэньруй, Монгол бол Хятадын гол түнш, хөршүүдийн нэг. "Айл хүний амь нэг, саахалт хүний санаа нэг” гэдэгчлэн Эрээнхот, Замын-Үүд бол саахалт айлууд гэдгийг онцлов. Харилцан ашигтай хамтарч ажиллаж, чөлөөт бүсийг хөгжүүлэхийн тулд Хятадын талаас шалтгаалах бүхнээр дэмжиж ажиллах болно гэлээ.
"Замын-Үүд” чөлөөт бүс нь 900 га нутаг дэвсгэртэй. 2011 онд баталсан ерөнхий төлөвлөгөөгөөр улсын төсөв, гадаадын хөнгөлөлттэй зээлийн хүрээнд 362 га талбайд барилга байгууламж, дэд бүтцийн бүтээн байгуулалт хийж 2015 онд хүлээлгэн өгөх байсан. Одоогоор Монгол Улс, БНХАУ-ын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн дагуу 58,8 сая ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлээр 48 га талбайд шинээр автозам, холбоо дохиолол, усан хангамж, ариутгах татуурга, цахилгаан хангамж, дулааны станцын барилга байгууламж барьж Улсын комисст өгөөд байна.
2015 онд баригдсанаас хойш 6 жил болсон "Замын-Үүд дулааны станц”-ын үйл ажиллагааг яаралтай эхлүүлэхээр туршилт, тохируулгад шаардлагатай санхүүжилтийг Засгийн газраас шийдвэрлэсэн юм.
Чөлөөт бүсийг байнгын ажиллагаанд оруулснаар, гүний гарцаар зорчигч, ачаа тээврийн хэрэгсэл нэвтэрч эхэлнэ. Цаашид үйлдвэрлэл, тээвэр, логистик, аялал жуулчлал, бизнесийн чиглэлүүд түлхүү хөгжих юм. 2022-2036 онд ДНБ-д 10 хувийн өсөлт бий болж 2025 он гэхэд шууд ажлын байр 9400, 2030 онд 15000, 2034 он гэхэд 18000-аар нэмэгдэнэ. Түүнчлэн экспортын бүтээгдэхүүн гурав дахин нэмэгдэх чухал ач холбогдолтой юм.
Чөлөөт бүсийн шинэ мастер төлөвлөгөөний дагуу 68 хөрөнгө оруулагчид 101 га талбайг сонгон шалгаруулалтаар эзэмшүүлээд байгаагийн долоон га нь аялал жуулчлал, 47 га нь үйлдвэрлэлд, 20 га-д худалдаа, үйлчилгээ, 25 га-д агуулах, ложистик, 1.4 га нь шатахуун түгээх станцын зориулалттай юм.
Замын-Үүдийн эдийн засгийн чөлөөт бүсийг нээх ёслолд УИХ-ын гишүүн, Шадар сайд С.Амарсайхан, УИХ-ын гишүүн, Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Б.Чойжилсүрэн, Эдийн засгийн байнгын хорооны дарга Ж.Ганбаатар, УИХ-ын гишүүн Д.Сарангэрэл, Т.Энхтүвшин, БОАЖ-ын сайд Н.Уртнасан, Эрчим хүчний сайд Н.Тавинбэх, Монгол Улсаас БНХАУ-д суугаа Элчин сайд Т.Бадрал, БНХАУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн эрхт Элчин сайд Цай Веньруй нарын албаныхан оролцлоо.