Үндсэн хуулийн цэц /ҮХЦ/-ээс Ашигт малтмалын тухай хуулийн зарим зохицуулалтыг хүчингүй болгосон. Энэ нь улсын төсвийн орлогыг 1.3 их наядаар таслах эрсдэлтэйг Сангийн сайд Ч.Хүрэлбаатар цахим хуудсандаа жиргэсэн. Энэ талаар болон ҮХЦ-ийн даргын БНСУ-д баривчлагдсан гэх мэдээллийг УИХ-ын дарга Г.Занданшатараас тодруулав.
-ҮХЦ-ийн дарга БНСУ-д баривчлагдсан гэх мэдээлэл БНСУ-ын цахим сайтуудаар цацагдаж буйд тайлбар өгнө үү?
-ҮХЦ-ийн дарга ёс зүйн алдаа гаргасан гэх мэдээлэл цахим орчинд тархаад байна. Хэрвээ ҮХЦ-ийн дарга ёс зүйгүй авир гаргасан нь тогтоогдвол Үндсэн хуулийн цэцийн тухай хуулийн 5.6 дугаар зүйлд зааснаар хариуцлага тооцох арга хэмжээ авна. ҮХЦ-ээс тодруулахад, Нисэх онгоцонд ҮХЦ-ийн даргын ард суудалд байсан иргэн үйлчлэгчтэй зүй бус харьцсаны улмаас нисэх буудалд тухайн иргэнийг саатуулсан. ҮХЦ-ийн дарга тухайн иргэнийг саатуулж нислэгээс хоцроох нь нийцэхгүй гэж хэлснээс үүдэж ташаа мэдээлэл тархсан гэж мэдэгдсэн. Үүнийг нягталж үнэн зөвийг тогтоосны дараа ҮХЦ-ийн албан ёсны мэдээлэл гарна. Мөн ҮХЦ-ийн дарга эх орондоо ирээд өөрийн биеэр мэдээлэл өгөхөө уламжилсан. УИХ-аас шаардлагатай тохиолдолд холбогдох арга хэмжээг авч ажиллах болно.
-Үндсэн хуулийн цэцийн шийдвэрээр, Ашигт малтмалын тухай хуулийн Ашигт малтмалын нөөц ашигласны төлбөр /АМНАТ/-тэй холбоотой зохицуулалтыг хүчингүй болголоо. Ингэснээр улсын төсвийн орлого тасрах эрсдэлийг хэрхэн шийдвэрлэх вэ?
-АМНАТ-ийн асуудлаар гарсан ҮХЦ-ийн тогтоол эцсийн шийдвэр юм. Тиймээс яаралтай арга хэмжээ авахаар УИХ-ын даргын захирамжаар ажлын баг байгуулсан. УИХ-ын тухай болон УИХ-ын дэгийн тухай хуулиар, ҮХЦ-ийн тогтоол гарвал холбогдох хууль тогтоомжид 15 хоногийн дотор нэмэлт, өөрчлөлт оруулах асуудлыг шийдвэрлэнэ гэж заасан байдаг. Энэ дагуу АМНАТ-ийн тухай хуульд гарсан давхардлыг цэгцлэх хуулийн төсөл боловсруулахаар ажлын баг Сангийн яамтай хамтран ажиллаж байна.
-Төсвийн орлого тасрахгүй байхаар шийдвэрлэх боломж бий юу?
-Төсвийн орлого тасрах, татвар завшигдах нөхцөл үүсгэхгүйгээр нэмэлт, өөрчлөлт оруулах боломж бий. Цэцийн тогтоолоос харахад, Засгийн газраас баталсан АМНАТ-ийг хураах журмуудыг Захиргааны ерөнхий хуулийн дагуу захиргааны хэм хэмжээ тогтоох актад бүртгүүлээгүйн улмаас хуулийн зөрчил гарсан гэсэн байна. Үүнийг Засгийн газрын түвшинд засчихвал шийдэх боломжтой гэсэн хуулийн гарцыг Сангийн яамны хуулийн мэргэжилтнүүд гаргасан. Тиймээс аливаа ААН АМНАТ төлөхгүй өнгөрөх нөхцөл байдал үүсгэхгүй зохицуулах боломжтой.
-УИХ ҮХЦ-ийн тогтоолыг хүлээн зөвшөөрч байгаа гэсэн үг үү?
-Цэцийн тогтоолыг үгүйсгэх боломжгүй. Гэхдээ АМНАТ огт төлөгдөхгүй болчихвол 1.3 их наяд төгрөгөөр төсвийн орлого тасрах эрсдэлтэй. Энэ нь цэцийн тогтоолыг хүлээж авахгүй гэсэн үг биш. АМНАТ-ийг давхардуулж байгаа зүйл заалтыг залруул гэсэн зарчим гэж ойлгож байна. Ирэх долоо хоногтоо багтаад ажлын баг саналаа холбогдох байнгын хороогоор хэлэлцүүлж шийдвэрлэх чиглэлээр ажиллана.